Yurt dışına giden Türklerin seyahatlerinde üst sıralarda yer alan Batum‘da kent birçok farklılığı bir arada barındırıyor. Kent merkezi son yıllarda üst üste yapılan yatırımlarla adeta Avrupa kentleriyle yarışırken, kentin yanı başındaki mahallelerde Sovyet döneminin izlerine yakından tanıklık edilebiliyor.
Ekonomik farklılıkların bir aradalığına göz gezdirebilmek için gezi rehberlerinde yer alan kent merkezinden birkaç adım da olsa dışarıya bakmak gerekiyor.
Demir Perde Dönemi’nin birbiri arasında çamaşır ipleri gerili sosyal konutları, Rus döneminden kalan bakımsız eski arabaları ve delik deşik asfalt yolları ile Batum’da turistlerin olmazsa olmazlarından biri olan Botanik Bahçesi’ne çeviriyoruz rotamızı.
Yol boyunca Doğu Karadeniz plakalı birçok Türk arabasıyla karşılaşıyoruz. Günlük giriş ve çıkışların yanı sıra haftasonunu değerlendirmek üzere Batum’a gelen çok sayıda Türk var. Bu geliş gidişlerde Gürcistan’da alkol, sigara, benzin gibi ürünlerin ucuz olmasının yanında fuhuş ve kumar faktörlerini de unutmamak gerekiyor.
Batum Botanik Bahçesi
Batum şehir merkezine 9 kilometre uzaklıkta yer alan Batum Botanik Parkı (Batum Botanik Bahçesi) dünyanın en büyük ve en eski botanik parkları sıralamasında varlığını sürdürüyor.
Elimizde navigasyon ve harita olmadan sora sora adres bulmaya çalışırken hala üzerimizdeki korkulardan sıyrılmayı başarabilmiş değiliz. Hırsızlığa maruz kalma ve dolandırılma konusundaki deneyimleri okuya okuya içimize işleyen o korku duygusu ile pencereyi açmaya bile çekiniyoruz.
Denize paralel olan dağların etkisiyle kuzeye doğru ilerleyen yolda hemen solumuzda deniz kıyısında Batum Limanı son ve ilk durağı olan demiryolunu görüyoruz. Batum Limanı Karadeniz’in isim yapmış marka limanlarından biri. Limanla demiryolu bağlantısı bu bölge için hayati önem taşıyor.
Yazdan kalma bir günde, denizin ferahlığıyla beraber zor da olsa Batum Botanik Bahçesi’ne ulaşıyoruz. Botanik Bahçesi’nin iki farklı giriş kapısı var. Biz tamamen tesadüfi olarak parkın üst giriş kapısından giriş yapıp, görevlilerin gösterdiği yere aracımızı park ediyoruz.
Giriş ücreti 6 Gürcü Larisi. Otopark için de 2 Lari talep ediliyor.
1912’de kurulmuş
111 hektarlık geniş bir alanda kurulan botanik park Rus botanik profesörü Andrey Nikolayevich Krasnow tarafından 1880’li yılların başında kurulmuş. 5 bin 600 civarında odunsu ve otsu bitkiyi barındıran bahçenin resmi açılışı ise 3 Kasım 1912’de gerçekleştirilmiş.
Karadeniz’e hakim bir tepede yer alan bahçe yerliler tarafından Mtsvane Kontshi (Yeşil Burun) olarak adlandırılırken, Sovyetler döneminde büyüklük açısından ülkede ilk sırada yer alıyormuş.
Her bir bitkinin coğrafi özelliklere göre ayrı ayrı yerleştirildiği parkı kısa süre içerisinde gezmek çok mümkün değil. Zira engebeli bir tepe üzerinde olduğundan iniş çıkışlarda nefes kalmıyor insanda. 2 ila 4 saatlik yürüyüşlerle adım adım gezi planlanabilirken, ücreti karşılığında golf arabasına benzeyen akülü taşıtlarla bahçe içinde daha hızlı bir seyahat de sağlanıyor.
Hızlı bir kararla ana arterlerden yürüyerek aşağıya doğru iniyoruz. Kapanış saatine yakın olduğundan bir an önce genel hatlarıyla bahçeyi keşfetme amacındayız.
Bahçede Kafkasya’ya özgü bitkilerin yanı sıra, Meksika, Uzak Asya, Yeni Zelanda, Güney Amerika, Himalayalar ve Avustralya’dan getirilen 2 bini aşkın bitki türü bulunuyor. Yine 104 türün Kafkasya’ya ait olduğu bilgi notu ile karşılaşıyoruz.
2006 yılından bu yana bağımsız bir kuruluş tarafından işletilen Botanik Bahçesi’nin uluslararası bir marka olması yolunda çalışmalar yürütülüyor. Bu kapsamda özellikle Batum ve turizm kelimelerinin yanına mutlaka Botanik Bahçesi de ekleniyor.
Batum’un iklimsel özellikleri nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki farklı karakteristik bitkiler hiçbir ekstra çabaya gerek kalmadan rahatlıkla yaşamlarını sürdürebiliyor bu topraklarda. Çaydan turunçgile, ananastan kaktüse çok sayıda bitkiyi aynı anda görmek hem heyecan hem de keyif veriyor.
Batum şehir merkezinden 1 numaralı minibüsle 15 dakikalık bir sürede ulaşılabilen botanik bahçe Batum’un kısıtlı turizm etkinlikleri arasında meraklıları için iyi bir alternatif olarak değerlendirilebilir.
Okuyucuya not: Bu yazı 2014 yılındaki Batum ziyaretimin ardından yazılmıştır.
