Balat, İstanbul’un merkezinde olup da uzunca bir süre boyunca boş verilen, unutulan ve göz ardı edilen semtlerinden biri. İstanbul’un tam ortasında olup da asırlar boyunca varlığı dahi unutulmuş olan Yerebatan Sarnıcı gibi, kıymetinin sonradan farkına vardığımız bir mücevher.
Balat ve komşusu olan Fener semtlerine her geçen gün artan bir ilgi var. Bölgeye turlar düzenleyen fotoğraf kulüplerinin, seyahat acentelerinin ve elbette sosyal medyada paylaşılan fotoğrafların etkisiyle, Balat mahallesinde bir canlanma oldu. Ardı ardına açılan güzel kafeler ve restoranlar bölgeye ciddi bir hareket getirdi.

Fener ve Balat semtleri, İstanbul Tarihi Yarımada’nın Haliç kıyılarında konumlanıyor. Eski İstanbul semtlerinin çoğunda olduğu gibi, Fener ve Balat’ta da arnavut kaldırımlı, dar sokaklar var. Elinizde iyi bir harita olmadan yer yön bulmak biraz zor.
Bu yazıda birbirine komşu olan ve yürüyerek kolayca gezilebilen Fener ve Balat semtlerinde fotoğraf çekilecek yerlerin ve sokakların isimlerini sizlerle paylaşacağım. Böylece bu semtleri gezdiğinizde, Instagram başta olmak üzere sosyal medyada paylaşılan renkli ve cıvıl cıvıl fotoğrafları siz de çekebileceksiniz.
Fener Balat’ta Fotoğraf Çekilecek Yerler
Cibali Kapısı
Cibali, Fener ve Balat semtlerinin gezildiği turlar, genelde Kadir Has Üniversitesi’nin önünden başlar. Cibali Üniversitesi’nin önündeki Abdülezel Paşa Caddesi’nden devam ederseniz, solunuzda Cibali Kapısı’nı görebilirsiniz. Cibali Kapısı, Osmanlı döneminde şehre giriş için kullanılan kapılardan biriydi. Kapının hemen bitişiğindeki mütevazi bina ise tiyatro oyunlarına konu olan, Cibali Karakolu’dur.
Gül Camii

Cibali Kapısı’nı gördükten sonra, hemen arkasındaki Cibali Şerefiye Sokak’tan devam ederek, oldukça eskiden kalma ahşap evleri görmek mümkün. Biraz bakımsız kalmış bu evlerin tarihi, pastel renkli Balat evleri kadar eskiye uzanıyor.
Şerefiye Sokak bağlantısı ile Gül Camii’nin olduğu Gül Camii Sokak’a geçiş yapabilirsiniz. İstanbul’daki önemli Bizans dönemi kiliseleri arasındaki Aya Theodosia Kilisesi, günümüzün ise Gül Camii olan yapı, kırmızı tuğlaları ile karakteristik bir Bizans yapısıdır. Gül Camii’nin hem içinde, hem de dışında fotoğraf çekmeye değecek görüntüler bulabilirsiniz.
Fener Rum Erkek Lisesi

Gül Camii’ni gördükten sonra, Gül Camii Sokak’ı boylu boyunca takip edip; Sirkeci Dede Sokak aracılığı ile İncebel Sokak’a geçiş yapabilirsiniz. İncebel Sokak, oldukça dar ve uzun bir yol ile Cibali’den, Fener’e geçmenizi sağlar.
İncebel Sokak üzerinde yürürken, solunuzda Fatih Sultan Mehmet döneminden kalma bir cami göreceksiniz. Abdi Subaşı Camii isimli bu küçük yapıyı inceledikten sonra, bitişiğindeki Abdi Subaşı Sokak’tan devam ediniz.
Abdi Subaşı Sokak’tan yaklaşık 100 metre devam edince, kendinizi Fener Semti’nin sırtlarında bulacaksınız. Bu noktada tam karşınızda Fener’in şirin evleri olduğu gibi; dev bir kale gibi tepeye konumlanmış olan Fener Rum Erkek Lisesi de olacak.
Fener Rum Erkek Lisesi’nin uzaktan panoramik bir fotoğrafını çekmek için, bu belirttiğim rotadan yürümek en iyi seçimdir. Ara sokaklardan görüş alanınızdaki liseye ulaşabilir ve asırlık okulun giriş kapısını da fotoğraflayabilirsiniz.
Fener’in sırtlarında konumlanmış bu okul, öylesine heybetlidir ki, çoğu kişi buranın Fener Rum Patrikhanesi olduğunu düşünür. Oysa Patrikhane, sahil tarafına daha yakındır. Okulun giriş kapısında fotoğraf çektikten sonra, üzerinde bulunduğunuz dik yokuştan aşağı inerek, sağa dönebilir ve Yıldırım Caddesi’ni takip ederek Patrikhane’ye ulaşabilirsiniz.

Fener Semti’nin en güzel kafeleri, Yıldırım Caddesi‘nin Patrikhane’ye giden bölümünde konumlanır. Burada butik pastaneler, kahve dükkanları ve lezzetli restoranlar bulabilirsiniz.
Fener-Balat Renkli Evleri Hangi Sokaklarda?
Fener ve Balat’ın pastel renkli şirin evlerini iki sokakta görmek mümkün. Bunlardan biri Fener’deki Kiremit Sokak, bir diğeri ise Balat’taki Merdivenli Yokuş Sokak. Şu ana kadar yaptığımız yol tarifi, sizi Fener Semti’nin merkezine kadar getirdi. Balat’a geçerken Kiremit Sokak’tan bağlanmak size daha çok fotoğraf çekme fırsatı sunacaktır.
Merdivenli Mektep Sokak
Fener Semti’nin en önemli iki yapısı olan Fener Rum Erkek Lisesi ve Fener Rum Patrikhanesi’ni gördükten sonra, Sancaktar Yokuşu’nun başındaki Merdivenli Mektep Sokak’tan yukarı çıkmanızı tavsiye ederim. “Merdivenli Mektep Sokak”, adı gibi bol merdivenli. Ancak sizi, bu yorgunluğa değecek bazı yerlere ulaştırır.
Öncelikle Merdivenli Mektep Sokak üzerindeki İncir Ağacı Kahvesi’ni görebilirsiniz. Burası Yeşilçam oyuncularının resimleri ile süslü duvarlara sahiptir ve güzel fotoğraf kareleri verir.
Merdivenleri tırmanınca Tevkii Cafer Mektebi Sokak’a ulaşmış olacaksınız. Bu köşede geçmişte varlıklı Rumların yaşadığı güzel evler vardır. Buraya kadar gelmişken Moğolların Meryemi Kilisesi’ni de görebilirsiniz.
Kiremit Sokak
Moğolların Meryemi Kilisesi’nden çıkışta, Usturumca Sokak isimli hafif eğimli bir yere geleceksiniz. Bu sokaktan aşağı doğru inerken, Kiremit Caddesi üzerindeki rengarenk Fener Evleri görülebilir. Yan yana sıralanmış bu eski evler, küçük heykeller ve motiflerle süslüdür.
Vodina Caddesi
Kiremit Sokak’tan sağa (sahil istikametinde) yürürseniz, Çimen Sokak aracılığı ile Vodina Caddesi’ne bağlanabilirsiniz. Vodina Caddesi, Fener ile Balat semtleri arasında uzanan ana yoldur. Sizi direkt olarak Balat’ın kalbine götürür.
Yol üzerinde antika mezatı yapılan dükkanları ve Balat’ın mahalle kültürünü yansıtan çarşısını görebilirsiniz. Geçmişte bir Musevi Mahallesi olan Balat’ın en önemli Sinagogu olan, Ahrida Sinagogu da yine bu sokak üzerinde konumlanır.
Merdivenli Yokuş Sokak

Vodina Caddesi’nde kendinizi Balat’ın hareketli ortamına kaptırmış olabilirsiniz. Ancak yine de Balat’ın içlerine ilerlerken, solunuzdaki sokak tabelalarını da kontrol etmeyi unutmayın. Bekri Mustafa Sokak tabelasını gördüğünde, Vodina Sokağı arkanıza alarak hafif eğimli yokuşu tırmanınız.
Böylece önce Çobancı Çeşmesi Sokak’taki renkli evleri göreceksiniz. Çobancı Çeşmesi Sokak’ın hemen bitişiğinde ise Balat’ın en güzel evleri olan ve internet ortamında 7 Evler olarak bilinen Balat Evleri var. Osmanlı döneminden kalma bir sokağı andıran Merdivenli Yokuş, film setlerini aratmayacak atmosferi ile size bolca fotoğraf malzemesi verecektir.
Bulgar Kilisesi

Balat’taki gezintiniz bittikten sonra, sahile doğru inip, güzel Haliç manzarasını seyre dalabilirsiniz. Sahilden, Cibali Kapı’daki başlangıç noktasına doğru geri yürürken; altın rengi kubbeleri ile hemen dikkatinizi çekecek olan bir Kiliseyi görebilirsiniz.
Geç Osmanlı döneminde inşa edilen Bulgar Kilisesi, zemini elvermediği için tamamen çelikten inşa edilmiş temelsiz bir yapı. Yakın zamanda tamamen tadilattan geçirildiği için, pırıl pırıl parlıyor ve güzel fotoğraflar çekme imkanı tanıyor.
Fener ve Balat semtlerinin tarihi
Bu yazıda sizinle Cibali, Fener ve Balat Semtlerini gezerken nasıl bir yürüyüş rotası izleyebileceğinizi ve nerelerde fotoğraf çekebileceğinizi paylaştık. Daha önce Keşfetsek’te bana ayrılan başka bir sayfada, Fener Balat Gezilecek Yerler isimli bir yazı yazmış ve bu semtlerin tarihi ile ilgili bilgiler paylaşmıştım.
İstanbul Tarihi Yarımada’nın bu nadide semtlerini gezerken, tarihin de farkında olmak çok önemli. Birbiri ile iç içe geçmiş bu semtlerin yıllarca Osmanlı İstanbul’unun en kozmopolit ve renkli semtleri olduğunu unutmamak gerek. Farklı dinlerden insanların, bir arada ve barış içinde yaşamış olmaları ve yan yana sinagog, cami ve kiliseler inşa etmiş olmaları günümüz içinde güzel bir örnek.
Bu tarihi semtleri gezerken, İstanbul’un tarihini iyi bilen bir rehber ile kişiye özel rehberli İstanbul turu organize etmenizi öneririm. Böylece bu semtlerde asırlar boyunca gelişen sosyal ve kültürel dokuyu daha iyi anlayabilir ve analiz edebilirsiniz.
Balat’ta ziyaret edilmesi gereken mekanların başında İsmail Ağa camii şerifi ve ilim mektebi de gelir, günahlardan arınmak ve takva sahibi olmak için bu kutsal yerin ziyareti şarttır.
Yanlış bilgiler.
Yanlış olduğunu düşündüğünüz yerlerin doğrularını yazarak katkıda bulunabilirsiniz.
Okunma sayısı şimdiden 1000’e yaklaşmış bile… Bu yazı Fener ve Balat’ı gezmek isteyen insanlara faydalı olacak gibi gözüküyor. 🙂
Teşekkürler, hayırlı olsun.
Yakın zamanda görmek istediğim semtlerdi. Bu rehber yazı çok iyi oldu.