Makedonya Balkanlardaki diğer ülkelerle karşılaştırıldığında Türklere kesinlikle daha sıcak ve cana yakın geliyor. Tarihsel bağlar, İslam dininin ortaklığı, ülkemizde yaşayan Yugoslav göçmenleri gibi maddeleri de üst üste ekleyince Makedon topraklarına giden her Türk’ün Makedonya’ya bakışı ister istemez değişiyor.
Yunanistan’ın Makedonya ile arasındaki kara sınır kapısı olan Niki’den çok uzun sayılmayacak bir beklemenin ardından Makedonya Cumhuriyeti’ne Medzhitlija Sınır Kapısı’ndan giriş yapıyoruz. Sınırda beklerken sınıra 15 kilometre uzaklıktaki Manastır kentini görmeye gideceklerini söyleyen Türk aileye veda edip akşamı geçireceğimiz Ohrid’e bir an önce ulaşma arzusundayız.
Sınırdan itibaren 86 kilometrelik bir mesafede yer alan Ohrid şehri 60 bin nüfusuyla Makedon turizminin yükselen değeri. Bir gün önce Selanik’te kalırken kişi başı 6 euroya ayarladığımız hostelimiz “acaba nasıl olacak” merakıyla düştüğümüz yollarda, herkesin övgüyle bahsettiği Ohrid’de bizi nelerin beklediğini okuduklarımız kadar biliyoruz sadece.
Avrupa’nın en kötü karayolu ulaşım ağına sahip ülkelerden biri olan Makedonya’da yeryüzü şekillerinin olumsuzluğu da mevcut duruma eklenince iş çığrından çıkıyor. Döne dolaşa bir geliş bir gidiş yollarda kendimizden geçerken, doğal yapıyı Karadeniz’e benzetiyoruz.
Samsun’da yaşadığı bir yıllık süre zarfında Karadeniz iklimi ve yaşantısı hakkında yeteri kadar bilgiye sahip olan ablam, bu kasvetli havayla Karadeniz’i birleştirip durumdan pek hoşlanmıyor.
Manastır (Bitola) yol ayrımını geçtikten sonra bizi Ohrid’e ulaştıracak o engebeli yola giriyoruz. Güneş git gide uzaklaşıyor. Yunanistan’da kuru ve ağaç yoksunu bir coğrafya ile her yeri görebildiğimiz yollar buralarda sık ve yüksek ağaçlarla çevreleniyor. 1,5 saati aşan yolculuğun ardından inişe geçip Ohrid’in görünen ışıkları ile kente giriyoruz.
Türkiye ile karşılaştırıldığında başta araba ve evler olmak üzere en az 20 yıl geriden gelen Makedonya’da turizmin parlayan yıldızı Ohrid’de de algımız çok değişmiyor. Zira Selanik’te ya da Yunanistan’ın herhangi bir kentinde 75 euro civarında olan konaklama tesisleri Ohrid’de 25 eurolara kadar düşüyor.
Elimizdeki hostel bilgileriyle hedefimize ulaşıp, konaklayacağımız yeri bulamayınca Ohrid Gölü’nün hemen dibinde yer alan bir restorana girip hostelin adresini soruyorum.
Konuşmaya başladığım kişi benim Türk olduğumu anlayınca hemen mekanın sahibini çağırıyor. Meğer soru sormak için rastgele girdiğim restoranı Türkler işletiyormuş. Aynı zamanda turistler için turlar da düzenleyen Türk kardeşlerin yardımıyla adresi buluyoruz. Zar zor bulduğumuz hostele geldiğimizde rezervasyon bilgilerimizin işlenmediğini öğreniyoruz.
Sıcak ev sahipliği
Valentin Hostel’in işletmecisi kadının sıcak ve samimi karşılaması ve yer olmamasından dolayı yaşadığı o mahcup tavırlardan oldukça etkileniyoruz. Bizi evinin bahçesine oturtan ve bir sağa bir sola koşarak kalmamız için yer arayan kadının hareket kabiliyetine hayran oluyoruz.
Makedonya ciddi ekonomik sıkıntılar yaşayan bir ülke. Avrupa Birliği çabalarının yanında komşu Yunanistan’la yaşadığı isim sorunu sebebiyle birçok uluslararası organizasyonda yalnızlığa itilmiş durumda. Ülkenin resmi para birimi olan Makedon Dinarı euro karşısında çok değersiz. 1 euro yaklaşık 60 bin Makedon Dinarı’na eşit.
Avrupa’da olan ve bir o kadar Avrupa’dan uzakta olan bu topraklarda yaşayan insanlar geçim sıkıntısını aşabilmek adına turizme canla başla sarılmış durumda. Ohrid genelinde evlerini günlük oda kiralama sistemine kaydeden ciddi bir nüfus var.
Eşiyle Valentin Hostel’i işleten ancak eşinin bilgisayarı yanında götürmesi nedeniyle işlerini telefon üzerinden halleden işletmeci ne yapıp edip bize komşusundan yer buluyor. Bir gecelik konaklama karşılığında 24 euroluk ödemeyi yapıp hostelin bahçesinde ev sahipleri ve bizi buraya getiren işletmeci kadınla sıkı bir sohbete başlıyoruz.
Makedon kültürü, Makedon-Türk ilişkileri, siyaset, turizm derken, olay en son Azerbaycan-Türkiye-Makedonya kardeşliği ile kapanıyor. Geceyi geçireceğimiz hosteli anne, baba ve eşiyle işleten Ljupco bize babasının hazırladığı özel boğma üzüm rakısı ve kahve ikram ediyor.
Bahçede bulunan şeftaliyi gören ve günlerdir meyve hasretiyle yanan annemin meyve isteğini de yanıtsız bırakmayan ev sahiplerinin insancıl tavrı ve ikramları hoşumuza gidiyor. Dört kişilik odamıza eşyalarımızı bıraktıktan sonra tarif ettikleri yoldan Ohrid’in merkezine yemek yemek üzere gidiyoruz. Otobüs garajına çok yakın bir noktada bulunan hostelden yavaş adımlarla 15 dakikada ulaştığımız Ohrid göl kıyısında Türkiye’deki tatil beldelerinden anımsadığımız uzunca bir caddede buluyoruz kendimizi.
Ohrid’in çarşısı
Turistik, mermer taşlarla kaplı olan bu çarşı Ohrid’in en kalabalık ve can alıcı noktası. 1979 yılında önce gölün, daha sonra ise kentin tamamının UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edildiği Ohrid’de Türk turist sayısında patlama yaşanıyor. Kentin büyük çoğunluğunun Türkçe’den anlıyor ve konuşabiliyor olması yabancı bir ülkede değilmişsiniz izlenimi yaratıyor.
Makedonya’nın iki uluslararası havalimanından birinin başkent Üsküp’te, ikincisinin ise Ohrid’de olması Makedonların bu kente verdiği önemi gösteriyor. Sedefi ve incisiyle meşhur olan Ohrid sokaklarında el işçiliği ile hazırlanmış çeşit çeşit takı ile karşılaşmak çok doğal.
Fiyatlar genel Makedonya seviyesine göre az biraz pahalı olsa da Türkiye’den sonra gerçekten ucuz geliyor. Kısa bir çarşı turunun ardından Ohrid’e ilk adımımızı attığımız Türklerin işlettiği restorana oturup birer kaşarlı köfte ve bira söylüyoruz.
Sunumu ve hizmet kalitesiyle geçer not alan restoranda dört kişi yaklaşık 18 euro hesap ödüyoruz. Benzer bir yemeği Türkiye’de ya da komşu Yunanistan’da yemiş olsaydık çok daha fazla bir hesapla karşılaşacağımızdan eminiz. Gecenin karanlığında şehrin ışıklarıyla ziyaretçilerine gülümseyen Ohrid Gölü’nün çevresinde diğer turistler gibi biz de voltaya başlıyoruz. Akşam serinliğinde gerçekleştirdiğimiz yürüyüşle bir sonraki gün yüzmek için sabırsızlandığımız Ohrid’e bir kez daha merhaba diyoruz.
