Macaristan’a son yıllarda giden Türk turist sayısının adeta patlamasıyla beraber Macar halkının Türklerden beklentileri artmaya devam ediyor. Ülkedeki önemli turizm merkezlerinde Türk bayrakları, Türkçe tabela ve afişlere rastlamak olası. Ortak tarihi geçmişten gelen anıların payı iki ülke ve halk arasındaki sıcaklığa katkıda bulunuyor kuşkusuz.
Başkent Budapeşte, ilk başkent Estergon derken Macaristan gibi küçük bir ülkede gezilecek yerlerden en önemlilerini bitirmiş olduk. Tuna Nehri kıyısından baştan başa katettiğimiz ülkede turistlerin uğrak noktası olan Vişegrad’a gidiyoruz bu kez. Orta ve Doğu Avrupa’da birçok yerleşim yerinin ismi Sırp kökenli olan “Visegrad” adını taşıyor. Biz bu ismin Macar versiyonu olanına Rönesans Dönemine sıkı bir yolculuk yapıyoruz.
Türkiye’de büyükşehirlerde yaşayan insanlar nasıl kafa dinlemeye deniz kıyılarına ya da yaylalara gidiyorsa Macaristan’da da cebinde parası olan herkes kafa dinlemek üzere Tuna kıyısında, şehirlerden uzak sayfiye yerlerine geliyorlarmış. Bu sayfiye yerlerinden en ünlüsü ve en zengini Vişegrad imiş. Doğal yapı olan ormanlar ve avcılık gelenekleriyle beraber Macar mutfağında av hayvanlarına sıkça rastlanıyor. Bizdeki koyun, keçi, sığır gibi hayvanlardan ziyade ördek, geyik, tavşan başlıca yemek malzemelerinden…
Tuna’nın sürekli yükselen sularını kontrol altına alabilmek için yapılması düşünülen baraj tarihi sayfiye kentini sular altına alacağından iptal edilmiş. Vişegrad hemen yanıbaşında Tuna’yı gözetleyen kalesinden aldığı isimle “Yüksek Kale” olarak anılan bir yerleşim yeri. Vişegrad’a gelen her turistin soluksuz uğradığı yer ise Reneissance Restaurant (Rönesans Restoran).
Orta Çağ gelenekleriyle dekore edilen, yemek kaplarından gelen yemeklerin içeriğine, sunumuna, garsonların kıyafetine kadar her türlü ayrıntının Orta Çağ usulü ile servis edildiği Rönesans Restoran; sahibinin Türklere yakınlığı ve tur şirketleri ile olan ilişkileriyle beraber hemen hemen her gün her saat ağzına kadar tıklım tıklım dolu. Rezervasyonsuz gelinmesi halinde kapıda birkaç saat beklenebilecek mekanda Türkçe hizmet veren garsonlar ile dağıtılan temsili kağıt kral taçlarında yer alan resmi turistik dillerden biri de Türkçe. Restoran sahibinin Macaristan ile beraber Güney Kıbrıs’ta da benzer işletmeleri varmış. Kıbrıs’ın kuzeyine sık sık gittiğinden ve Türk dostlarından dolayı Türkçe’yi çat pat konuşabiliyor.
Çamur çömleklerin içinde servis edilen standart menünün içeriğine bakalım isterseniz:
Acılı biber salçası, sarımsaklı tereyağı, kremalı ceylan çorbası, trofeas geleneksel et menüsü (hindi ve dana), fırında patates, lahana turşusu, böğürtlenli ve krema soslu çikolatalı kestane tatlısı. Bu menünün yanında büyük çamur testilerde getirilen sınırsız beyaz ve kırmızı şarap ve dağlardan gelen suyun lezzeti de bambaşka. Geleneksel Macar müzikleri ile içinde bulunduğumuz ambiyanstan dolayı Rönesans’a dönmeye zorlanmıyoruz açıkçası.
Macaristan’a adım başı sözü geçen ve Macarların milli yemeğimiz dedikleri gulyaş Osmanlılardan aldıkları ve gelenekselleştirdikleri bir yemek olarak tanıtılıyor. Osmanlıların özellikle savaşlarda yedikleri sulu dana etli, patates yemeği olan “kul aşı” zamanla dilden dile geçerek Macarca’da gulaş ya da gulyaş haline dönüşmüş. Hediyelik eşya satan her noktada gulaş tarifi veren bir görsele ya da ürüne rastlayabilirsiniz.
Rönesans Restoran’da eşsiz müziklerle beraber tıka basa karnımızı doyurduktan sonra hemen girişte yer alan geleneksel kıyafetlerden birkaçını denemeye başlıyoruz. Fotoğraflamak için yerleştirilen panonun arkasına geçerek günü simgeleyen fotoğraflar çıkartıyoruz kendimize.
Doğal yapısı ve iklimiyle geniş ormanlara sahip olan Vişegrad 14.yüzyılda bölgedeki kralların toplantılarına evsahipliği yapan ve Tuna’yı en yüksekten gören kalesiyle tanınıyormuş. Bugün ziyarete kapalı olan kale, Hotel Var’ın (Savaş) üstünden Tuna’yı gözetliyor. Bizlerde uzaktan şöyle bir bakıyoruz kaleye.
Türk turist yoğunluğunun dikkate değer olduğu Vişegrad’da bu alandan yararlanmak isteyenler çoğunlukta. Türkiye’den yıllar önce gelip buraya yerleşen Şakir adındaki vatandaşımız anlaştığı rehberler sayesinde dükkanına yönlenen Türk turistlere hediyelik eşyalar satıyor. Rehberin dediğine göre Şakir tüm Türk turistlere en az % 20 indirimli satış yapıyormuş ancak diğer dükkanlarda olan kısa gezintimizle Şakir’in hiç de ucuz olmadığını, en azından diğerleri ile benzer fiyatlarda satış yaptığını farkediyoruz. “Türk Türk’ü gurbette kazıklar” benzeri bir sözü aklımıza getirip bu danışıklı dövüşten rahatsız olarak otobüsümüze dönerken Macaristan’ın turizm alanındaki gelişmesinde Türklerin çok ciddi bir payı olduğuna şahit oluyoruz.
